Sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenme hayatımızın her döneminde oldukça kıymetli. Fakat gelişme çağında ise bu durum daha çok değer kazanıyor.
Diyetisyen Mehtap Yakut özellikle öğrenciler üzerinde beslenmenin etkisine dair bilgiler aktarırken, tavsiyelerde bulunmayı ihmal etmedi.
ÖĞÜN VE ÖZELLİKLE DE KAHVALTI ATLANMAMALI
En sık yapılan hatalardan birisi öğün atlamak. Özellikle de kahvaltıları. Günün ilk öğünü olan kahvaltının atlanması diğer öğünlere göre daha fazladır. Buna karşın yapılan araştırmalar, kahvaltının özellikle büyüme dönemindeki çocuklar ile gençlerin günlük enerji ve besin öğeleri gereksinmelerine katkısı yanında, okul başarısı üzerine de olumlu etkisi olduğuna işaret etmektedir. Bu noktada kahvaltı yapma alışkanlığının öğrencilerin akademik başarısına etkisini belirlemek amacıyla Kayseri Erciyes Üniversitesi 3. sınıf öğrencilerine yapılan anket de fikir sahibi olmamızı sağlamaktadır.
Araştırmada yaş ortalaması 21.8 olan 369 öğrencinin %42'si her gün düzenli kahvaltı yaparken, %58'i yapmamaktadır. Kahvaltı yapan öğrencilerin akademik başarısı iyi, kahvaltı yapmayan öğrencilerin ortadır. Kahvaltı yapan öğrencilerin %10,3'ü, kahvaltı yapmayan öğrencilerin ise %16,3'ü okulda başarısızdır. Araştırma sonuçları, üniversite öğrencilerinin düzenli kahvaltı yapmadığını, kahvaltının günlük enerji ve besin öğeleri gereksinmelerine katkısının önerilenin altında olduğunu ve kahvaltı yapmanın akademik başarıyı daha yükselttiğini göstermekledir. Bu yüzden öğrencilere çocukluktan başlayarak düzenli kahvaltı yapma alışkanlığı kazandırılması yeterli ve dengeli beslenmelerine önemli katkı sağlayacaktır.
ÖĞRENCİLERİN FAVORİSİ OLAN FAST FOOD BIRAKILMALI
Hazırlanması ve tüketilmesinin kolay olmasının yanında ekonomik olması da öğrenciler için fast food türü beslenmeyi cazip kılıyor. Ancak fast food, beslenme açısından her zaman belirli miktarın altında tüketilmesi önerilen ve zararlı sayılan sodyum, basit şeker ve doymuş yağ içeriği yüksek, glisemik indeksi düşük besinlerdir. Bunun yanında özellikle koronavirüs dönemiyle beraber de daha da dikkat edilmesi gereken diğer konu da dışarıdan söylenen yiyeceklerin ne kadar sağlıklı olduğudur… Bunlar göz önüne alındığında dışarıda yemektense öğrencilerin evlerinde yemeklerini kendilerinin hazırlaması çok değerli. Çünkü bu tip ya da yetersiz beslenme yorgunluk, dikkat dağınıklığı ve daha sık hastalanmak olarak gösterebildiği için öğrencilerin akademik başarılarını yakından etkileyebilmektedir. Bunun yanında sağlıksız ve dengesiz beslenme sonucunda hayat boyu devam edecek diyabet ve kalp hastalıkları da sindirim rahatsızlıkları ile beraber tabloya eklenebiliyor. Peki nasıl beslenmeli?
BUNLARA DİKKAT!
En başta öğrencilerin sıklıkla tercih ettiği fast food, makarna ve basit şekerli gıdalardaki karbonhidrat dengesine dikkat etmek gerekiyor. Cipslerde de yoğun bulunan bu tarz yiyecek alışkanlıklarını en aza indirgemek, mümkünse de tamamen bırakmak gerekiyor. Bunlara eşlik eden yağ dengesi de oldukça önem arz ediyor. Yine cipsler ve fast food başta olmak üzere patates kızartması, hamur işleri gibi öğrencilerin favorisi olan gıdalarda yoğun bulunan zararlı yağlardan mümkün oldukça dengede ve uzak kalmak gerekiyor. Bunlara ek olarak ketçap ve mayonez gibi sosları da oldukça dikkatli ve çok sınırlı tüketmek gerekiyor.
Bir diğer konu da sıvılar. Gazlı içecekler ve birçok meşrubat içerdikleri yoğun şeker ve sağlıksız koruyucu gibi maddeler nedeniyle öğrencilerin genel sağlıkları açısından tehlike arz etmektedir. Ayrıca yine kahve tüketimi de öğrencilik hayatının favorilerinden. Günde 2 fincandan fazla kahve tüketmek de yüksek kafein nedeniyle uzak durulması gereken alışkanlıklardan. Bunların yerine sağlıklı meyve suları ve sağlıklı gelişim için süt, ayran gibi içecekler tercih edilmeli. Hazır veya donmuş gıdalar başta olmak üzere tüketilen her gıdanın içindekiler kısımlarını okumak ve tüketiminde dikkatli olmak da bu dönemde kazanılması gereken alışkanlıklardan. Bunlara karşın mevsiminde bol bol meyve ve sebze tüketmek, vitamin ve mineral ihtiyacının büyük kısmını karşıladığı için vücut ve zihin sağlığı açısından oldukça kritik.
Son olarak uyku düzensizliği de sosyal ortamların cazipliği ile oyun ve sosyal medya bağımlılığı nedeniyle öğrenciler arasında oldukça yaygın. Bu süreleri sınırlandırıp düzenli ve en az 8 saat uyumak, ayrıca geliştirici hobiler edinerek egzersiz ve spor yapmak da hem akademik başarı hem de düzenli yaşam için öğrencilerin ıskalaması gereken konulardan...
Bu makale 06.10.2020 tarihinde Mynet mecrasında yayınlanmıştır